Bidati - risia në fe

Bidati në kuptimin etimologjik don të thotë "konfiguracion i një sendi pa pasur fill të mëparshëm." Kurse bidati në atë terminologjik don të thotë: Çdo vepër e shpikur e që është e ngjajshme me dispozitat e sheriatit islam. Mirëpo, si e tillë është në kundërshtim me sunetin e Pejgamberit [sal-lallahu alejhi ve sel-lem].

        Në vijim do ti cekim disa pika në lidhje me bidatin:
        1. Transmeton Urbad bin Sarijeh (Kënaqësia e Allahut qoftë mbi të) se Pejgamberi [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] ka thënë: "Kush jeton pas meje do të shohë kundërshtiime të shumta, andaj iu porosis që t'i përmbaheni sunetit tim dhe sunetit të Hulefai Rrashidinëve. Keni kujdes ndaj risive (bidateve) në fe, se çdo bidat është shkatërrim" (transmeton Ahmedi, Ibën Maxhe, Darimiu, Hakimi, dhe Ibën Hibani, hadithin e vërtetoi Shejh Albani)
        2. Transmeton Xhabir bin Abdullahu (kënaqësia e Allahut qoftë mbi të) se Pejgamberi [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] ka thënë: "Atë që e udhëzon Allahu në rrugën e drejtë nuk ka kush që e humbë pos Tij, kurse atë që e humbë Allahu nga rruga e drejtë nuk ka kush që e udhëzon pos Tij. Më e mira fjalë është fjala e Allahut xh.sh., e më i miri udhëzim është udhëzimi i Pejgamberit [sal-lallahu alejhi ve sel-lem]. Çeshtjet më të këqija në fe janë ato të rejat në fe, çdo gjë e re në fe çka nuk ka argument për të është bidat." (transmeton Buhariu dhe Muslimi) Kurse në transmetimin e Bejhekiut është edhe fjala: "Çdo bidat të shpie për në zjarr." (senedi-zinxhiri i hadithit është i vërtetë)
        3. Transmeton Aishja (kënaqësia e Allahut qoftë mbi të) se Pejgamberi [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] ka thënë: "Kush thotë diçka për ne ç'ka nuk e ka thënë Pejgamberi [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] atij nuk i pranohet dhe është në kundërshtim me sunetin e Pejgamberit [sal-lallahu alejhi ve sel-lem]." [Muttefekun alejhi].
        Thotë ibën Haxheri për fjalën: "Çdo bidat është shkatërrim". Eshtë rregull e Sheriatit se çdo bidat, i cili të shpie në shkatërrim, nuk është prej sheriatit. Për arsye se i tërë Sheriati është udhëzim dhe nuk ka në të gjëra, të cilat të shpiejnë në zjarr. 
        Kurse sa i përket hadithit, të cilin e transmeton Aishja, dhe me atë çka është inspiruar nga Pejgamberi [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] thotë se punët e atyre që shpikin risi janë të papranuara.
        Në lidhje me punët e atyre që shpikin risi, të dijetarët Islam kemi dy mendime:
        1. Disa thonë se puna, të cilën e ka bërë ai kthehet kundër tij.
        2. Kurse grupi tjetër thotë se: Ai që bën risi në fe e ka refuzu urdhërin e Allahut për arsye se e ka barazu vetvetën me ata, të cilët gjykojnë më së miri, kurse ai ka futur në sheriatin Islam diç që nuk ka urdhër prej Allahut xh.sh. për të.
        Që mos të bihet në bidat duhet të merren fjalët e shokëve të Pejgamberit [sal-lallahu alejhi ve sel-lem]:
        Abdullah ibën Mesudi thotë: "Pasone sunetin e Pejgamberit [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] dhe mos shpikni gjëra të reja në fe, për arsye se ju mjafton juve sqarimi i Pejgamberit [sal-lallahu alejhi ve sel-lem]." [transmeton Taberaniu dhe Darimiu me sened Sahih].
        Abdullah ibën Omeri thotë: "Çdo bidat është humbje edhe nësë e shohin njerëzit të mirë." [ransmeton Darimiu me sened Sahih].
        Në një rast Ibën Mesudi (kënaqësia e Allahut qoftë mbi të) i ka parë disa njerëz ulur në xhami, mes tyre një njeri iu thoshte atyre: "Thuani 100 herë Allahu Ekber -e ata thonin, prap thoshte: thuani 100 herë Subhanallah -e ata thonin, e me këtë rast Ibën Mesudi tha: "Pasha Allahun, ose ju jeni popull më i udhëzuar se sa populli i Pejgamberit [sal-lallahu alejhi ve sel-lem], ose jeni ata të cilët i hapin dyert e shkatërrimit." Ata thanë: "Nuk kemi dashuar diçka tjetër me këtë përveç të mirën. E Ibën Mesudi tha: "Sa ka prej njerëzve që e dëshirojnë të mirën mirëpo nuk e arrijnë atë?!" [transmeton Darimiu dhe Hakimi me sened Sahih].
K        u pra është kuptimi i drejtë i bidatit nga Selefët (të parët tanë) dhe rreziku nga ai.
        Imam Maliku thotë: "Kush shpik një risi në fe veç ka supozuar se Muhammedi [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] e ka tradhëtuar mesazhin (risalen) e tij: "Sot përsosa për ju fenë tuaj, plotësova ndaj jush dhuntinë Time, zgjodha për ju islamin fe." [El-maide, 3]
        Imam Ahmedi thotë: "Baza e sunetit për ne është kapja për atë që janë kapur shokët e Pejgamberit [sal-lallahu alejhi ve sel-lem], pasimi i tyre, dhe lënia e bidatit, për arsye se çdo bidat është shkatërrim.